FELJTON: Prvi put u inostranstvu (I dio)

Feljton

U februaru 1950. godine, fudbaleri Sarajeva krenuli su na svoju prvu inostranu turneju po Belgiji. Putovanje do Brisela trajalo je puna dva dana.

10.02.2023. 17:04
Semir Zilić

...


Krajem četrdesetih godina prošlog stoljeća, među najboljim jugoslavenskim klubovima bio je sve popularniji odlazak na inostrane turneje. Gotovo svaku dužu pauzu između prvenstvenih utakmica, a posebno tokom zimskih dana, klubovi su koristili kao priliku da se okušaju na međunarodnoj sceni. Budući da u to vrijeme evropska takmičenja na klupskom nivou nisu bila ni približno dobro organizovana kao danas, za većinu klubova je to bila jedina prilika da se odmjere snage protiv drugih timova, kako iz Evrope, tako i ostatka Svijeta. Osim toga, međunarodne turneje su bile idealna prilika da klubovi zarade dodatni novac, obzirom da su za svaku odigranu utakmicu dobijali unaprijed dogovoreni iznos od strane domaćina, koji su uz sve to, najčešće pokrivali i troškove putovanja i boravka jugoslavenskih fudbalera u njihovim zemljama.

Među klubovima koji su prvi prihvatili ovaj trend, bilo je i Sarajevo, koje je na svoju prvu evropsku turneju otputovalo nepune četiri godine nakon osnivanja. Bilo je to u februaru 1950. godine, kada su se naši fudbaleri zaputili u Belgiju. Ta godina, inače, bila je specifična u jugoslavenskom fudbalu. Naime, bila je to prva godina u kojoj je FSJ organizovao svoja takmičenja po sistemu proljeće-jesen, odnosno u kojoj su sva ligaška takmičenja počinjala i završavala u istoj kalendarskoj godini. Samim tim, Sarajevo je, baš kao i sve ostale ekipe, još od maja 1949. godine bilo bez prvenstvenih utakmica.

Iako su još tokom prethodne godine postojale ideje o odlasku na inostranu turneju, do toga ipak nije došlo, a Sarajevo se umjesto toga odlučilo na "mini-turneju" po unutrašnjosti Bosne i Hercegovine, te je od sredine maja do sredine juna imalo priliku gostovati u velikom broju bh. gradova. Obzirom da je Sarajevo te 1949. godine osvojilo Drugu saveznu ligu, te tako nakon samo godinu dana izborilo povratak u društvo najboljih, procjena rukovodstva kluba je bila da su ekipi potrebne mnogo jače provjere za novu sezonu, a krajem godine stigla je ponuda za odlazak na turneju u Belgiju, koja je rado prihvaćena. Prije odlaska na turneju, ekipa je od sredine januara boravila na pripremama u Kaštelu Starom. Početkom februara uslijedio je povratak u svoj grad, gdje je u iščekivanju odlaska na put odigrano nekoliko prijateljskih utakmica protiv jačih timova, pa su u Sarajevu između ostalih gostovali Velež, Hajduk i beogradski Metalac.

Fudbaleri i rukovodstvo Sarajeva pred polazak na put u Belgiju

Belgija je tih godina bila izuzetno popularna među najboljim jugoslavenskim klubovima, budući da su netom prije Sarajeva tamo gostovali Dinamo, Crvena zvezda i Hajduk, koji su ostavili dobar utisak. Ova tri tima su tom prilikom odigrala 19 utakmica, ostvarivši učinak od 14 pobjeda i 5 remija, pa je interesovanje lokalne javnosti zbog dolaska još jednog tima iz Jugoslavije, bilo izuzetno veliko.

Ekspedicija Sarajeva koju je činilo 25 fudbalera, trenera i članova klupskog rukovodstva, na put je krenula sa sarajevske željezničke stanice u nedjelju 19. februara, u večernjim satima. Prava mala avantura nastavila su putem preko preko Zagreba, Trsta, Ciriha i Luksemburga, da bi nakon dvodnevnog putovanja, 21. februara voz konačno stigao na konačno odredište - Brisel. Fudbaleri i rukovodstvo kluba su se smjestili u hotel u centru Brisela, u kojem su proveli narednih deset dana. Tom prilikom, Sarajevo je treniralo na terenu jednog lokalnog kluba, napuštajući glavni grad Belgije tek kada bi putovali na utakmice.

Najbolji igrač Sarajeva, čuveni Franjo Lovrić svojevremeno se prisjetio prve inostrane turneje po Belgiji, opisavši je sljedećim riječima:

"Iz Sarajeva smo krenuli jednog hladnog februarskog dana. Putovali smo spavaćim kolima sa vagon-restoranom, tako da čitavim putem od Sarajeva do Brisela nismo morali uopšte izlaziti iz vagona. Uživali smo posmatrajući divne predjele Italije i Švajcarske.

Po dolasku u Brisel smjestili smo se u hotel i tu ostali sve vrijeme. Tu nam je bilo stalno sjedište, jedino smo na odigravanje utakmica odlazili u druge gradove. Poslije prve utakmice, štampa se dodatno zainteresovala za naše gostovanje. Od tada su nas neprekidno posjećivali novinari. Naši fotosi i izjave punili su stupce sportske štampe."

Franjo Lovrić

Još prije polaska na turneju dogovorene su tri prijateljske utakmice, od kojih je prva na rasporedu bila protiv tamošnjeg prvoligaša Olympic Charleroia, 25. februara, druga dan kasnije protiv drugoligaša RC Tirlemonta, a treća i ujedno posljednja, protiv gradske reprezentacije Liježa, 1. marta. Za relativno mladu ekipu Sarajeva, u kojoj je većina igrača bila bez iskustva igranja međunarodnih utakmica, ova turneja je bila pravi izazov, jer se u tom periodu na međunarodne prijateljske utakmice gledalo iz potpuno drugačije perspektive.

Klubovi koji bi odlazili na inostrane turneje, smatrali su se predstavnicima fiskulturnog pokreta tzv. "Nove Jugoslavije", te su samim tim i rezultati sa tih turneja bili pod velikom lupom domaće javnosti. Stoga je razumljiv bio strah kod fudbalera Sarajeva, koji su se plašili kako će proći u utakmicama sa njima nepoznatim protivnicima, te da li će na dostojan način nastaviti tradiciju dobrih rezultata jugoslavenskih timova u Belgiji.

Sve oči mladih fudbalera bile su uprte u Miroslava Brozovića, čovjeka sa trostrukom ulogom - igrača, trenera i kapitena ekipe. Legendarni Meho, bio je jedini koji je u svojim nogama imao na desetine međunarodnih utakmica, kako u dresovima čak tri različite reprezentacije, tako i u dresu Partizana, pa se od njega s pravom očekivalo da povede svoje mlađe kolege u ovo, za njih sasvim novo, iskustvo.


U narednom dijelu: Sarajevo je tokom desetodnevnog boravka u Belgiji odigralo tri utakmice, te ostavilo izvanredan utisak na domaćine.

0:1

PLBiH, 15. kolo
Asim Ferhatović Hase, 29.11.2024.